Brussels Philharmonic | Rachmaninov Festival: programmatoelichtingen

Rachmaninov Festival: programmatoelichtingen

Sergej Rachmaninov (1873-1943) combineerde nagenoeg zijn hele leven een carrière als componist met die van pianist, waarmee hij de traditie van componist-virtuoos verderzette. Hij pendelde voortdurend tussen de grootsteden Moskou en Sint-Petersburg en zijn landgoed Ivanovka op het Russische platteland, waar hij in alle rust het grootste deel van zijn oeuvre componeerde. Tot hij zijn geboorteland door de Oktoberrevolutie in 1917 noodgedwongen moest ruilen voor een nieuwe thuis in Finland en later in de Verenigde Staten. Het componeren zou voor Rachmaninov nooit meer hetzelfde aanvoelen.

Rachmaninov wordt door velen gezien als een van de laatste grote romantische componisten en de belangrijkste opvolger van Pjotr Iljitsj Tsjajkovski (1840-1893). Bij het grote publiek is vooral zijn Tweede Pianoconcerto bekend, mede dankzij films als Brief Encounter en Shine. Het publiek mocht dan al gewonnen zijn voor zijn expressieve melodieën en rijke klankkleuren; critici waren niet altijd even enthousiast en bestempelden zijn muziek als ouderwets. In de concertzaal moest Rachmaninov het vaak opnemen tegen de vooruitstrevende muziektaal van de opkomende modernisten. Een toonspraak die nooit de zijne was en zou worden.

Tijdens dit Rachmaninov-festival belichten Brussels Philharmonic en pianist Boris Giltburg de carrière van Rachmaninov vanuit zijn vier pianoconcerti. Van zijn jeugdige Eerste Pianoconcerto, over de successen van zijn Tweede en Derde Pianoconcerto, tot het bij momenten jazzy Vierde Pianoconcerto. Telkens geflankeerd door een werk van een componist door wie hij zich liet inspireren (of vice versa) of met wie hij een bijzondere band had.

In my own compositions, no conscious effort has been made to be original, or Romantic, or Nationalistic, or anything else. I write down on paper the music I hear within me, as naturally as possible. I am a Russian composer, and the land of my birth has influenced my temperament and outlook. My music is the product of my temperament, and so it is Russian music [....] I have been strongly influenced by Tchaikovsky and Rimsky-Korsakov; but I have never, to the best of my knowledge, imitated anyone. What I try to do when writing down my music, is to make it say simply and directly that which is in my heart when I am composing. If there is love there, or bitterness, or sadness, or religion, these moods become part of my music, and it becomes either beautiful or bitter or sad or religious.

Sergej Rachmaninov