Winnaar van de Gramophone Young Artist of the Year 2023 Stella Chen maakt haar debuut in Het Concertgebouw met het indrukwekkende Vioolconcert van Brahms. Daarna brengen Brussels Philharmonic en Kazushi Ono Mahlers schilderachtige Eerste Symfonie.

-----

Titanenarbeid

Vier jaar deed Mahler erover om de eerste schetsen van zijn Symfonie nr. 1 uit te werken tot een volwaardige compositie. Blakend van zelfvertrouwen en ambitie tekende hij de opzet van een symfonisch gedicht met de structuur van een symfonie. Zijn gewaagde aanpak zou het genre voor altijd veranderen: “De symfonie moet net zo zijn als de wereld. Ze moet alles omvatten,” zei hij later.

Maar net die extremen vormden een afknapper voor het publiek dat de première bijwoonde. Men was Brahms gewoon, en niet die eigenzinnige wereld die Mahler presenteerde. De critici waren hard in hun oordeel - en ook al vond Mahler ‘dat ze geen besef hadden van wat hij bedoelde’, toch sleutelde hij verder aan het werk en maakte drastische aanpassingen. Met tomeloze energie, ironische knipogen, lieflijke ballades en grootse heroïek is deze symfonische eersteling de kiem waaruit de anderen zouden ontspringen.

Symfonisch Concerto

Bevrijd van heel wat angsten na het positieve onthaal van zijn Tweede Symfonie begint Brahms aan zijn Vioolconcerto, opgedragen aan de virtuoos Joseph Joachim. Die geeft Brahms tips en advies doorheen het compositieproces, maar Brahms past ze maar mondjesmaat toe. Hij bewandelt zijn eigen pad, en schrijft een bijna symfonisch concerto waarin het aandeel van het orkest niet onderdoet voor dat van de normale hoofdrolspeler, de viool. Na de eerste uitvoeringen werd zelfs gefluisterd dat het ‘een concerto tegen, niet voor de viool’ was.